Το βρογχικό άσθμα είναι αρκετά συχνό στην παιδική ηλικία προσβάλλοντας σε μεγαλύτερη αναλογία τα αγόρια, μια αναλογία που μεταβάλλεται στην ενήλικη ζωή και γίνεται μεγαλύτερη για τις γυναίκες. Μάθετε πως θα το αντιμετωπίσετε σωστά, αφού πρώτα γίνει η διάγνωση του.
Εμφανίζεται σε όλο τον κόσμο κυρίως όμως στις ανεπτυγμένες χώρες. Το βρογχικό άσθμα είναι αρκετά συχνό στην παιδική ηλικία προσβάλλοντας σε μεγαλύτερη αναλογία τα αγόρια, μια αναλογία που μεταβάλλεται στην ενήλικη ζωή και γίνεται μεγαλύτερη για τις γυναίκες. Μάθετε πως θα το αντιμετωπίσετε σωστά, αφού πρώτα γίνει η διάγνωση του.
Τα κυριότερα συμπτώματα του βρογχικού άσθματος είναι:
Βήχας, συνήθως πιο έντονος κατά το νυκτερινό ύπνο και τις πρώτες πρωινές ώρες
Συριγμός της αναπνοής με συνοδό δύσπνοια
Αίσθημα βάρους στο στήθος
Στα μικρότερα παιδιά μπορεί να εκδηλώνεται με ευερεθιστότητα, κλάμα, περιορισμό στη λήψη τροφής, γρήγορη αναπνοή (ταχύπνοια), αφύπνιση στη διάρκεια της νύχτας ή νωρίς το πρωί.
Τα συγκεκριμένα συμπτώματα οφείλονται στη σύσπαση των μυϊκών ινών των βρόγχων (βρογχόσπασμος), που οδηγεί σε στένωση του αυλού τους. Το οίδημα και οι παχύρευστες εκκρίσεις επιτείνουν τη στένωση και περιορίζουν ακόμη περισσότερο τον αέρα που διέρχεται μέσα από αυτούς.
Τα άτομα που πάσχουν από άσθμα παρουσιάζουν περιόδους κρίσεων, με επιδείνωση των συμπτωμάτων, και χρονικά διαστήματα απαλλαγμένα από συμπτώματα, με εργαστηριακό έλεγχο φυσιολογικό .
Οι αιτίες που το επιδεινώνουν
Οι αιτίες που μπορεί να επιδεινώσουν το άσθμα και να οδηγήσουν σε εμφάνιση κρίσης είναι:
1. Ένα ή περισσότερα αλλεργιογόνα όπως η γύρη των λουλουδιών στη διάρκεια μιας συγκεκριμένης εποχής μέσα στο χρόνο ή και όλο το χρόνο αν το άτομο είναι ευαίσθητο σε φυτό με ολοετή ανθοφορία, ακάρεα οικιακής σκόνης, μύκητες της ατμόσφαιρας ,τρίχες ζώων όπως ο σκύλος ή η γάτα.
2. Ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, κυρίως τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες.
3. Διάφοροι άλλοι, ερεθιστικοί για το αναπνευστικό παράγοντες, όπως ο καπνός του τσιγάρου, οι έντονες οσμές (π.χ. αρώματα), η υγρασία, οι έντονες μεταβολές της θερμοκρασίας στο περιβάλλον (από ζεστό σε κρύο ή αντίστροφα), η έντονη σωματική άσκηση (ιδίως στα παιδιά ή σε νεαρά άτομα) κλπ.
4. Αυτόματα, χωρίς προφανή αιτία.
Ανάλογα με τη βαρύτητα των κρίσεων διακρίνεται σε ήπιο, μέτριο και σοβαρό ενώ ανάλογα με τη συχνότητα τους διακρίνεται σε ελεγχόμενο, μετρίως ελεγχόμενο και σε μη ελεγχόμενο. Στο χρόνιο σοβαρό άσθμα το άτομο δεν είναι ποτέ ελεύθερο συμπτωμάτων και χρειάζεται συνεχή λήψη φαρμάκων.
Το βρογχικό άσθμα κατατάσσεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
1. Εξωγενές αλλεργικό βρογχικό άσθμα
2. Ενδογενές βρογχικό άσθμα
Το εξωγενές ή αλλεργικό άσθμα οφείλεται σε διαφόρους παράγοντες που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον και λέγονται αλλεργιογόνα (π.χ. τρίχωμα ζώων, γύρη λουλουδιών κλπ). Η μορφή αυτή του άσθματος είναι πιο συχνή στην παιδική ηλικία και οφείλεται κυρίως σε αλλεργική αντίδραση του οργανισμού σε εξωγενείς αλλεργιογόνους παράγοντες. Υπάρχει συνήθως κληρονομική επιβάρυνση (ύπαρξη άσθματος ή αλλεργικής ρινίτιδας σε άτομα της οικογενείας κλπ). Το αλλεργικό βρογχικό άσθμα που εμφανίζεται σε μικρή ηλικία, τις περισσότερες φορές κατά την εφηβεία παρουσιάζει αυτόματη ίαση.
Το ενδογενές άσθμα, σε αντίθεση με το εξωγενές, δεν συνδέεται με κάποιον αιτιολογικό παράγοντας γι' αυτό και η μορφή αυτού του άσθματος είναι γνωστή και σαν άσθμα αγνώστου αιτιολογίας. Εμφανίζεται συνήθως σε μεγαλύτερες ηλικίες μετά από κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού.
Η διάγνωση και οι κατάλληλες εξετάσεις
Το καλό ιστορικό, τα συμπτώματα και η κλινική εξέταση του ασθενή είναι αρκετά σε πολλές περιπτώσεις για να θέσουν την διάγνωση του άσθματος, όταν αυτά αξιολογούνται από έμπειρο πνευμονολόγο. Πολύ χρήσιμες όμως διαγνωστικές εξετάσεις για τη διάγνωση και περαιτέρω αξιολόγηση και αντιμετώπιση του ασθματικού ασθενή είναι:
1. Η Σπιρομέτρηση προ και μετά βρογχοδιαστολής (αξιολογεί και την ανταπόκριση στην θεραπευτική αγωγή)
2. Η δοκιμασία πρόκλησης άσθματος με εισπνοή διαφόρων παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν άσθμα όπως η μεταχολίνη, η ισταμίνη κ.α. (πολύ χρήσιμη σε ασθενείς που δεν τίθεται η διάγνωση με τη χρήση των παραπάνω μεθόδων)
3. Δερματικές δοκιμασίες αλλεργίας σε γνωστούς αλλεργιογόνους παράγοντες ή/και αιματολογικές εξετάσεις (Rast). Αποκαλύπτει ποιοι ασθενείς χρήζουν ειδικότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις, όπως ανοσοθεραπεία
4. Μέτρηση ολικής IgE στο αίμα. Πρόκειται για ειδικό αντίσωμα, που είναι αυξημένο σε άτομα με αλλεργία
Η κατάλληλη θεραπεία
Στη θεραπεία του βρογχικού άσθματος χρησιμοποιούνται διάφορα φάρμακα μόνα τους ή σε συνδυασμό μεταξύ τους. Στην κατηγορία των βρογχοδιασταλτικών περιλαμβάνονται τα εισπνεόμενα φάρμακα και τα θεοφυλλινούχα με άμεσο αλλά και πιο μόνιμο για τον ασθενή ανακουφιστικό αποτέλεσμα. Η κατηγορία των αντιφλεγμονωδών περιλαμβάνει την κορτιζόνη με όλες της τις μορφές (ενέσιμη, σε χάπι, σε εισπνοές). Ο αναστολέας λευκοτριενίων δεν ανήκει στις παραπάνω κατηγορίες αλλά βοηθά στον έλεγχο της φλεγμονής του βρογχικού άσθματος ενώ η χορήγηση οξυγόνου μπορεί να είναι απαραίτητη σε ορισμένες πιο σοβαρές περιπτώσεις.
Πηγή: pathfinder.gr