Μάθετε τα πάντα για τους όζους θυρεοειδούς

Τί είναι οι όζοι του θυρεοειδούς;

Οι όζοι είναι διογκώσεις του αδένα είτε συμπαγείς ή κυστικές (γεμάτες με υγρό) ή μικτές . Οι όζοι είναι πολύ συχνοί και η επίπτωσή τους αυξάνει με την ηλικία. Μετά τα 60, μέχρι και 50% των ενηλίκων μπορεί να έχει όζους. Συχνά υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Μικροί όζοι θυρεοειδούς μπορεί να αναπτυχθούν και σε περιβάλλον θυρεοειδίτιδας. Η έλλειψη ιωδίου συμβάλλει επίσης στην δημιουργία τους. Μόνο ένα 5% των όζων είναι κακοήθεις.

Τί συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει ένας όζος;

Οι όζοι του θυρεοειδούς συνήθως δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα και είναι ένα τυχαίο εύρημα – μπορεί να τον πιάσει ο ίδιος ο ασθενής στον λαιμό του ή να δει μια διόγκωση στον καθρέπτη ή να τον ψηλαφίσει ο ιατρός όταν εξετάζει το λαιμό.
Αν ο όζος είναι πολύ μεγάλος μπορεί να προκαλέσει πόνο τοπικά και αίσθημα πίεσης στο λαιμό. Μεγάλοι κυστικοί όζοι μπορεί να αιμορραγήσουν και αυτό προκαλεί ξαφνικό πόνο.
Μερικά συμπτώματα που είναι ύποπτα για κακοήθεια είναι: πόνος στον λαιμό, γρήγορη αύξηση στο μέγεθος του όζου, αλλαγή στη φωνή ή δυσκολία στην κατάποση, πρισμένοι λεμφαδένες στο λαιμό.

Πώς μπορώ να μάθω αν έχω κάποιο όζο;

Αν φοβάστε ότι μπορεί να έχετε όζους στο θυρεοειδή σας, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να μιλήσετε με τον ιατρό σας ή να δείτε έναν ενδοκρινολόγο. Ο ιατρός σας θα ψηλαφήσει το θυρεοειδή σας και μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε:

Α) εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο της λειτουργίας του αδένα και
Β) υπέρηχο θυρεοειδούς αν υπάρχει κάποιο εύρημα από την εξέταση.

Γιατί κάνουμε υπέρηχο θυρεοειδούς;

Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς είναι η καλύτερη εξέταση για να επιβεβαιώσει αν υπάρχουν όζοι στο θυρεοειδή αλλά και να μας δείξει το μέγεθος και τη σύσταση τους. Συχνά οι όζοι είναι αρκετά μικροί ή βρίσκονται στην οπίσθια επιφάνεια του αδένα και δεν μπορούν να ψηλαφηθούν αλλά βρίσκονται με το υπερηχογράφημα. Το υπερηχογράφημα δεν μπορεί να μας δείξει αν ένας όζος είναι καλοήθης με σιγουριά.

Το υπερηχογράφημα ΔΕΝ μας δείχνει αν ο αδένας λειτουργεί σωστά ή όχι, αλλά μας δείχνει αν είναι διογκωμένος ή αν έχει κάποια διαταραχή στην μορφολογία του.

Τί σημαίνει «θερμός» και τί «ψυχρός» όζος;

Αν από τις εξετάσεις αίματος δούμε ότι ο αδένας υπερλειτουργεί, τότε πρέπει να κάνουμε και σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς. Αυτή η εξέταση γίνεται με μικρή ποσότητα ραδιοϊσοτόπου ( ραδιενεργό τεχνήτιο ή ιώδιο) το οποίο συγκεντρώνεται στον θυρεοειδή και μας δείχνει περιοχές που μπορεί να λειτουργούν περισσότερο ή λιγότερο από το φυσιολογικό.

Αν ένας όζος λειτουργεί περισσότερο από τον γύρω αδένα, προσλαμβάνει περισσότερο ισότοπο και λέγεται «θερμός» όζος. Αυτοί είναι σχεδόν πάντα καλοήθεις.

Αν ο όζος δεν προσλαμβάνει ισότοπο, λέγεται «ψυχρός» όζος και σε ενα ποσοστό 5-8% μπορεί να είναι κακοήθης.

Πότε πρέπει να κάνω παρακέντηση (βιοψία) ενός όζου;

- Σε συμπαγείς όζους που είναι μεγαλύτεροι από 1 εκατοστό και σε κυστικούς όζους που είναι μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά.
– Σε μικρότερους του ενός εκατοστού όζους αν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για καρκίνο όπως αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς, ιστορικό έκθεσης σε ακτινοβολία ή ύποπτα ευρήματα στο υπερηχογράφημα.
– Όταν ένας όζος που έχουμε ήδη παρακεντήσει συνεχίσει να μεγαλώνει.
– Με την παρακέντηση μπορούμε να αφαιρέσουμε υγρό και από τις κύστεις θυρεοειδούς και έτσι να μικρύνουν σε μέγεθος.

Πώς γίνεται η παρακέντηση των όζων; Είναι επώδυνη;

Η βιοψία γίνεται με λεπτή βελόνα (FNA) με την καθοδήγηση υπερήχων. Δεν χρειάζεται αναισθησία, προκαλεί ελάχιστο πόνο και μπορεί να γίνει στο ιατρείο από έμπειρο ακτινολόγο ή ενδοκρινολόγο. Ο ιατρός εντοπίζει τον όζο που χρειάζεται παρακέντηση με το υπερηχογράφημα και έτσι εύκολα μπορεί να κάνει παρακέντηση του όζου με την βελόνα- να πάρει δηλαδή αρκετά κύτταρα τα οποία μετά εξετάζονται κάτω από το μικροσκόπιο για να δούμε αν υπάρχουν στοιχεία κακοήθειας (καρκίνου).

Υπάρχει θεραπεία για τους όζους του θυρεοειδούς;

- Αν ένας όζος είναι «θερμός» και προκαλεί υπερθυρεοειδισμό, τότε η θεραπεία βασίζεται στην αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού είτε με αντιθυρεοειδικά φάρμακα ή με ραδιενεργό ιώδιο ή τέλος με αφαίρεση του όζου χειρουργικά.
– Αν ο όζος είναι «ψυχρός» και η βιοψία είναι φυσιολογική ή αν οι όζοι είναι πολύ μικροί σε μέγεθος, τότε δεν χρειάζεται κάποια φαρμακευτική αγωγή, αλλά παρακολούθηση με υπερηχογράφημα κάθε χρόνο για πιθανή αύξηση μεγέθους.

Πότε πρέπει να αφαιρεθεί ένας όζος;

- Όταν υπάρχουν στοιχεία κακοήθειας (καρκίνου) στη βιοψία ή όταν η βιοψία έχει αμφίβολο αποτέλεσμα.
– Όταν ένας όζος είναι αρκετά μεγάλος (>3 εκ.) και όταν προκαλεί συμπτώματα.
– Όταν ένας όζος μεγαλώνει πολύ γρήγορα ακόμα και αν η βιοψία είναι καλοήθης.
– Όταν ένας κυστικός όζος μαζεύει συνέχεια υγρό και χρειάζεται επανειλημμένα παρακέντηση.
– Όταν υπάρχουν πολλαπλοί μεγάλοι όζοι.

Τί πρέπει να κάνω αν έχω έναν ή περισσότερους όζους;

Κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Και κάθε φορά μπορεί να χρειαστεί διαφορετική αντιμετώπιση. Αν γνωρίζετε ήδη ότι έχετε έναν ή περισσότερους όζους ή αν έχετε οικογενειακό ιστορικό με όζους θυρεοειδούς, θα πρέπει μα συμβουλευτείτε έναν ενδοκρινολόγο, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει σχετικά με τις εξετάσεις που πρέπει να κάνετε και για την παρακολούθηση που χρειάζεται.

iator.gr