O συστηματικός προληπτικός έλεγχος του πληθυσμού έχει μεγάλη σημασία στο να προλάβουμε την εμφάνιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Είναι αποδεδειγμένο πια στις μέρες μας ότι η αυξημένη χοληστερόλη του αίματος ή αυτό που λέμε γενικότερα η δυσλιπιδαιμία ευνοεί την δημιουργία της αθηροσκλήρωσης των αγγείων (αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία) και την εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου. Επομένως ο συστηματικός προληπτικός έλεγχος του πληθυσμού έχει μεγάλη σημασία στο να προλάβουμε την εμφάνιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Ποιες ομάδες του πληθυσμού θα πρέπει να ελέγχονται προληπτικά
Τα ερωτήματα που μπαίνουν συχνά είναι:
- Ποιες ομάδες πληθυσμού θα πρέπει να εξετάζονται προληπτικά;
- Υπάρχουν ομάδες αυξημένου κινδύνου;
Ναι υπάρχουν ομάδες υψηλού κινδύνου.
Σ’ αυτές ανήκουν άτομα που:
- Πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη
- Πάσχουν από υπέρταση
- Καπνίζουν
- Παίρνουν φάρμακα που προκαλούν αύξηση των λιπιδίων του αίματος.
Σε αυτά τα άτομα επειδή υπάρχει ιδιαίτερα αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων είναι απαραίτητος ο τακτικός εργαστηριακός έλεγχος.
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται ο Προληπτικός έλεγχος
Διεθνώς υπάρχουν κριτήρια με βάση τα οποία θα πρέπει να γίνεται η λεγόμενη πρωτογενής πρόληψη. Έτσι θα πρέπει να γίνεται ένας πρώτος έλεγχος για την χοληστερόλη στην ηλικία περίπου των είκοσι ετών εκτός εάν στην οικογένεια υπάρχει ιστορικό αυξημένης χοληστερίνης ή σακχαρώδους διαβήτη οπότε ο έλεγχος θα πρέπει να ξεκινάει νωρίτερα. Αν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά τότε η εξέταση δεν χρειάζεται να επαναληφθεί νωρίτερα από τρία περίπου χρόνια, αν όμως είναι παθολογικά τότε ο θεράπων ιατρός αποφασίζει για το πόσο συχνά θα επαναλαμβάνεται ο έλεγχος.
Ένα ερώτημα που τίθεται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια είναι αν θα πρέπει να ελέγχονται και τα παιδιά για δυσλιπιδαιμία και από ποια ηλικία. Ευτυχώς ,οι γονείς τα τελευταία χρόνια είναι ευαισθητοποιημένοι και φέρνοντας τα παιδιά τους στο ιατρείο για έναν απλό αιματολογικό έλεγχο συνήθως για αναιμία μας παροτρύνουν να ελέγξουμε και την χοληστερίνη.
Παιδί και Προληπτικός Έλεγχος Δυσλιπιδαιμίας
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι τιμές της ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων είναι αυξημένες και στα παιδιά . Είναι ένα δεδομένο που το αντιμετωπίζουμε όλο και συχνότερα ίσως εξαιτίας της αλλαγής του τρόπου ζωής. Μάλιστα ρωτώντας τους γονείς διαπιστώνουμε συνήθως ότι κάποιος στην οικογένεια έχει αυξημένη χοληστερίνη. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι ο έλεγχος και στον παιδιατρικό πληθυσμό αρχίζει να γίνεται αναγκαίος. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν στα παιδιά ο προληπτικός έλεγχος θα πρέπει να αρχίζει από την ηλικία των τεσσάρων ως πέντε ετών και να επαναλαμβάνεται ανάλογα με το αποτέλεσμα της εξέτασης και το οικογενειακό ιστορικό. Σε κάθε περίπτωση τον πρώτο λόγο στην αξιολόγηση και καθοδήγηση του γονέα την έχει ο παιδίατρος, εκείνος γνωρίζει το κάθε παιδί και το οικογενειακό ιστορικό και μπορεί ανάλογα να συμβουλέψει για το πόσο συχνά θα πρέπει να επαναλαμβάνονται οι εξετάσεις. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στα παιδιά εκείνα που στο οικογενειακό τους περιβάλλον υπάρχει ιστορικό υπερχοληστεριναιμίας ή καρδιαγγειακής νόσου όπως και στα παιδιά που έχουν υπέρταση , μεταβολικές διαταραχές ή που είναι παχύσαρκα. Και ας μη ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια κατέχουμε μία από τις πρώτες θέσεις στην παιδική παχυσαρκία, που αποτελεί το συχνότερο αίτιο της αθηρογόνουδυσλιπιδαιμίας .
Η έγκαιρη διάγνωση της δυσλιπιδαιμίας κατά την παιδική ηλικία και η αντιμετώπιση της βοηθά στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών που μπορεί να εκδηλωθούν αργότερα όπως η στεφανιαίας νόσος που στις μέρες μας έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας. Επομένως είναι αναγκαίος ο πρώιμος τακτικός εργαστηριακός έλεγχος των λιπιδίων και μάλιστα όταν πρόκειται για την υγεία των παιδιών μας θα πρέπει πάντα να ακολουθούμε τις συμβουλές τoυ παιδιάτρου.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ιατρός Bιοπαθολόγος - επιστημονική υπεύθυνη του Συνεταιρισμού Εργαστηριακών ιατρών MEDISYN.
Iatrica.gr