Η Παγκόσμια Ημέρα Αλλεργίας γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 8 Ιουλίου του 2005.
Mε απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Αλλεργιολογίας, σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κόσμου για τις συνέπειες των αλλεργιών στην ανθρώπινη υγεία, που δεν είναι αμελητέες:
- Οι αλλεργίες (αλλεργικό άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα και αλλεργικά εκζέματα) υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής του ανθρώπου.
- Το 22% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από κάποιο είδος αλλεργίας.
- Οι αλλεργίες προκαλούν τον θάνατο 180.000 ανθρώπων κάθε χρόνο, παγκοσμίως.
- 300.000.000 άνθρωποι πάσχουν από άσθμα.
- Η ετήσια φαρμακευτική δαπάνη για τη θεραπεία των αλλεργιών ανέρχεται σε 8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι αλλεργίες είναι παθήσεις που παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα στις βιομηχανοποιημένες κοινωνίες. Τα κρούσματα αλλεργικών αντιδράσεων αυξήθηκαν κατά 50% τα τελευταία 30 χρόνια και αποδίδονται στη ρύπανση του αέρα και των κτιρίων. Ένας αυξανόμενος αριθμός ατόμων κάθε χρόνο πεθαίνει από θανατηφόρες αλλεργικές αντιδράσεις. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών, ένας στους τρεις Έλληνες θα αναπτύξει κάποιου είδους αλλεργία κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κύριο αίτιο της αυξημένης εμφάνισης αλλεργιών είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση που «μεταλλάσσει» τη γύρη των φυτών και την καθιστά αλλεργιογόνο. Επιπλέον, ο σύγχρονος αστικός τρόπος ζωής αποκλείει τον άνθρωπο από την επαφή του με μικρόβια σε μικρή ηλικία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να εκλαμβάνει ως εχθρό ακόμη και «αθώα» στοιχεία, όπως τη σκόνη και τη γύρη
Οι αλλεργίες, αναλόγως συμπτωμάτων, διαιρούνται σε δερματικές αλλεργίες (κνίδωση και αγγειοίδημα, έκζεμα αλλεργικής βάσης), άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, αλλεργίες του γαστρεντερικού συστήματος, αναφυλαξία.
• Αλλεργική κνίδωση, αγγειοίδημα, αλλεργικό έκζεμα:Η αλλεργική κνίδωση και το αγγειοίδημα, είναι δερματικές αλλεργικές καταστάσεις που μπορεί να εμφανιστούν μαζί ή ξεχωριστά. Τα συμπτώματα είναι αλλοιώσεις του δέρματος με εξανθήματα.
• Άσθμα:Το αλλεργικό άσθμα σχετίζεται συχνά με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργικών νοσημάτων (π.χ. ρινίτιδα, κνίδωση, έκζεμα), θετικές δερματοαντιδράσεις, αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης Ε, θετικές αντιδράσεις πρόκλησης κατά την εισπνοή ειδικού αντιγόνου.. Τα συμπτώματα είναι δυσχέρεια αναπνοής, βρογχόσπασμος. Τα περισσότερα αλλεργιογόνα που προκαλούν άσθμα είναι αερογενή. Συχνοί παράγοντες που υπάρχουν στον αέρα είναι τα ακάρεα που βρίσκονται στην οικιακή σκόνη, η εποχιακή γύρη, τα πούπουλα, το τρίχωμα ζώων, οι σπόροι μυκήτων.
• Αλλεργική ρινίτιδα: Η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από φτάρνισμα, μπούκωμα, έκκριση από την μύτη, φαγούρα και δακρύρροια. Εμφανίζεται συχνά σε ατοπικά άτομα, δηλαδή άτομα με οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών. Η εποχική εαρινή αλλεργική ρινίτιδα, έχει εποχικό χαρακτήρα και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που αφορούν συγκεκριμένη εποχή όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται από την γύρη κατά την περίοδο της ανθοφορίας την Άνοιξη. Η χρόνια αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται όλο τον χρόνο και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που επιδρούν ανεξαρτήτως εποχής, όπως είναι τα ακάρεα της σκόνης και τα απολεπιζόμενα επιθηλιακά κύτταρα του δέρματος των ζώων. Η τροφική αλλεργία είναι ασυνήθης αιτία αλλεργικής ρινίτιδας. Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να επιπλακεί και με μικροβιακές ή ιογενείς επιμολύνσεις.
• Αλλεργική επιπεφυκίτιδα: Εμφανίζεται με πρήξιμο, ερυθρότητα, φαγούρα στο μάτι.
•Αλλεργίες του γαστρεντερικού σωλήνα:Πρόκειται για ανώμαλη αντίδραση του γαστρεντερικού σωλήνα σε αλλεργιογόνα που εισέρχονται σε αυτόν με την τροφή ή με την εισπνοή, με αποτέλεσμα την εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως εσωτερικού κνησμού, κοιλιακού πόνου, διάρροιας, φουσκώματος. Μία ποικιλία χημικών συντηρητικών και προσθέτων των τροφών προκαλεί σημαντική αλλεργική αντίδραση του γαστρεντερικού σωλήνα. Μεταξύ των πιο κοινών φυσικών τροφίμων που ερεθίζουν το έντερο προκαλώντας αλλεργικές αντιδράσεις συγκαταλέγονται το γάλα, τα φουντούκια, τα φιστίκια, το σιτάρι, η σόγια, το μήλο, το χοιρινό, το ψάρι, τα οστρακοειδή, το γάλα, οι φράουλες.
•Αναφυλαξία:Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις είναι επικίνδυνες αλλεργικές αντιδράσεις που εμφανίζονται άμεσα μετά την χορήγηση του αλλεργιογόνου, συνήθως με ένεση και σπανιότερα μετά από κατάποση και εκδηλώνονται με την ανάπτυξη αναπνευστικής δυσχέρειας, οιδήματος λάρυγγα, βρογχόσπασμου, δερματικών εξανθημάτων ακολουθούμενων συχνά από αγγειακή κατάρρευση, φαινόμενα που μπορεί να οδηγήσουν ταχέως, εντός λεπτών ή ωρών στον θάνατο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βήχα, βράχνιασμα, βάρος στον θώρακα, γαστρεντερικές εκδηλώσεις(όπως ναυτία, έμετο, διάρροια, κοιλιακός πόνο).
Μέτρα πρόληψης:
• Μην περπατάτε χωρίς υποδήματα.
• Μην χρησιμοποιείτε αρώματα, αρωματικά γαλακτώματα σώματος ή αντιηλιακά με άρωμα. Οι έντονες οσμές κινδυνεύουν να προσελκύσουν ορισμένα έντομα και υμενόπτερα.
• Δεν πρέπει να εκτίθενται τα τρόφιμα στον αέρα. Η πρακτική αυτή προσελκύει επικίνδυνα έντομα (πχ. σφήκες).
• Δραστηριότητες όπως κλάδεμα, κόψιμο χόρτων, αποκομιδή σκουπιδιών πεσμένων φρούτων δεν πρέπει να γίνονται από αλλεργικά άτομα.
• Τα ευαίσθητα άτομα πρέπει να έχουν μαζί τους φάρμακα αμέσου ανάγκης κατά τις εκδρομές.